Een Frans telecom bedrijf wilde in 2009 van wat personeel af en daarvoor bedachten ze allerlei manieren om die mensen weg te pesten. Alleen was dat een beetje te succesvol, omdat maar liefst negentien mensen daardoor zelfmoord pleegden. Die mensen waren zo depressief gemaakt dat ze geen andere uitweg meer zagen.
Ik had zelf ook last van een paar duistere perioden, maar nooit in die mate. Omdat er dus mensen zijn die het veel erger hebben dan ik het ooit heb gehad, maar ook omdat het vrij persoonlijk is, twijfelde ik erover om een stukje te maken over dit onderwerp. Ik hoop dat het misschien nuttig is voor iemand anders als ik daar toch iets over vertel. Want vaak besef je niet hoeveel mensen in hetzelfde schuitje zitten. En kun je, en mag je, als christen eigenlijk wel depressief zijn?
Er wordt gezegd dat er ook mensen zijn die depressief worden omdat ze mogelijk bepaalde stoffen missen in hun systeem en daarom door psychiaters met allerlei soorten medicijnen behandeld moeten worden. Daar heb ik wel zo mijn twijfels bij, want heeft God mensen gemaakt die niet kunnen functioneren zonder drugs?
Toch kan ik daar niet al te stellig over zijn, want er zijn genoeg mensen met lichamelijke ziekten die zonder medicijnen zouden sterven. Maar dit geldt sowieso niet voor mij, want mijn depressies waren meestal een reactie op iets dat gebeurde.
De eerste twaalf jaar van mijn jeugd waren geweldig. De eerste minder leuke dingen begonnen op de middelbare school. Mijn onbevangenheid verdween, plotseling werd ik mij bewust van mijzelf. Ik kon vroeger leuk tekenen, maar toen voer er een geest in mij die zich afvroeg wat het allemaal voor zin had. Zo van, als je die tekening hebt gemaakt, wat dan? En daar had ik geen antwoord op.
Ik heb mij altijd afgevraagd of deze gedachten uit mijzelf kwamen of op de één of andere manier van buiten af. Het zou misschien best kunnen dat gedachten van die aard ingegeven worden door demonische geesten in de lucht maar toch kies ik er voor om dat niet verder te onderzoeken. Omdat ik mij niet wil bezighouden met occulte zaken, maar ook omdat het een wellicht meer voor de hand liggende reden in de weg kan staan. Want als je demonen de schuld geeft van jouw problemen ga je de oplossing mogelijk niet meer bij jezelf zoeken.
Vanaf die tijd werd ik ook extreem verlegen wat meisjes betreft. Ik deed in die tijd fabriekswerk en dat is ook al niet echt opbouwend. Ik raakte betrokken bij een paar vechtpartijen die ik allebei verloor en dat is, geloof me, echt niet goed voor je zelfverzekerdheid. Toen ik eindelijk op latere leeftijd toch verkering kreeg maar na een paar weken alweer eindigde, was ik diep ongelukkig. Achteraf weet ik dat het niet zo zeer ging om de liefde voor dat meisje, maar meer het idee dat er iemand om je geeft en dat dan achteraf niet waar blijkt te zijn. Maar ook omdat ik eerst dacht dat het een gebedsverhoring was.
Waarom vertel ik dit allemaal? Omdat een depressie niet zomaar uit de lucht komt vallen. Het was, in mijn geval, een opeenvolging van gebeurtenissen. Volgens mij komen depressies meer voor bij gevoelige mensen. En dan bedoel ik geen empathische gevoeligheid, dus inlevingsvermogen naar anderen, maar juist precies het tegenovergestelde, egoïstische gevoeligheid. Alles is gericht op jezelf, dit is ook iets waar ik pas later achter kwam.
Met de psychologie heb ik niet veel op. En ik kan het mis hebben, omdat ik er geen persoonlijke ervaring mee heb, maar de reden daarvoor is omdat het niet gebaseerd is op Bijbelse principes en soms juist tegen de Bijbel ingaat.
“Maar er zijn toch ook christelijke psychologen” zou je kunnen tegenwerpen? Maar dat klinkt mij dan weer als een oxymoron in de oren, oftewel een tegenstrijdigheid, omdat de beide geloofssystemen elkaar bijten en de Bijbel zegt dat je geen twee heren kunt dienen. Wat ik erover lees en zie op televisie lijkt vaak op een wroeten in het verleden om maar vooral een persoon aan te wijzen die verantwoordelijk is voor jouw problemen. En het is ook nooit opgelost in één sessie, mensen zitten er soms jaren aan vast en blijven afhankelijk van de psycholoog.
En ik vraag mij dan altijd af, als je dan uiteindelijk jouw “eureka” moment hebt gehad en dan dus weet waar het vandaan komt, hoe dat je verder helpt? Want het was voor mij namelijk nooit een groot vraagteken wat de oorzaak van mijn depressie was.
Depressie is niet hetzelfde als af en toe een beetje down zijn of je een beetje rottig voelen. Het is meer als een zwarte wolk die om je heen zit waar je niet meer uit kunt komen en waar je, vreemd genoeg, eigenlijk ook niet uit wilt. Het is een negatieve spiraal die steeds erger kan worden vooral als je er ook nog bij gaat drinken. Ik kon bijvoorbeeld moeilijk in slaap komen zonder twee of drie biertjes, omdat mijn gedachten maar bleven malen over hetzelfde onderwerp. Bij mij was het op het hoogtepunt, of beter gezegd op het dieptepunt, een zielig zwelgen in zelfmedelijden en mede daardoor kwam ik er ook vanaf. Omdat ik van dat gezanik genoeg kreeg.
Een paar jaar later werd er tijdens een Bijbelstudie van onze gemeente een video afgespeeld van een bekende evangelist. Welke in mijn ogen een bijzonder verhaal had hoe de mens in elkaar zit. Deze boodschap was voor mij zo verhelderend dat ik daardoor zelfs van het roken afkwam. Als ik het mij goed herinner had hij het over vier manieren hoe je in het leven kunt staan. Volgens hem kun je je laten leiden door of je gevoel, of je verstand, of je eigen wil, of de wil van God. Ik wil dit wat verduidelijken aan de hand van het rookvoorbeeld.
-Je gevoel zegt dat het roken lekker is en dat je er echt, zeker weten, niet zonder kan.
-Je verstand zegt dat het niet gezond is maar ja, er is niets aan te doen en wil best nog wel wat argumenten verzinnen om het roken goed te praten.
-Je wil heeft wel de macht om te stoppen maar je moet het wel echt zelf willen omdat je het echt zelf moet doen.
-Maar als je je laat leiden door de wil van God weet je dat je leven niet van jezelf is en dat je geen recht hebt om het kapot te maken, als christen ben je namelijk gekocht en betaald! Je laten leiden door de wil van God betekent ook dat Gods Geest je dan daarbij helpt.
Deze vierde manier gaf mij de juiste motivatie en de geestelijke kracht om te stoppen met roken. Natuurlijk is het niet altijd zo zwart-wit, omdat je vaak overlap hebt tussen deze vier dingen, maar ik heb toch de volgende dingen daarvan geleerd:
-Je hebt veel meer macht over je eigen leven dan je denkt.
-Degene die jou in de slachtofferrol drukt ben je meestal zelf.
-Je gevoelens en je verstand vertellen je vaak niet de waarheid.
-Als christen zijnde hoef je het niet alleen te doen.
En ja, net zoals een christen de griep kan krijgen kan een christen ook depressief worden. Wij hebben nog steeds te maken met het oude lichaam. Ik kwam uiteindelijk van mijn depressie af omdat ik mijzelf niet meer kon uitstaan met elke dag hetzelfde gezeur in mijn hoofd. Dus simpelweg het niet meer willen is het begin van het einde geweest in mijn geval. Korte tijd later ontmoette ik mijn vrouw die ik beschouw als het beste wat mij ooit is overkomen en waardoor alles weer een beetje normaal werd. Als christen moet je nooit vergeten dat God het beste met je voor heeft, je bent Zijn kind. En misschien is het in sommige gevallen wel zo dat we juist gebroken moeten worden vanwege onze hardleersheid en mogelijke koppigheid? Maar weet dat als wij, als christenen ergens doorheen moeten, God er altijd bij is en ons altijd weer leert dat wij op Hem kunnen vertrouwen!
En vertrouwen op God is volgens mij waar het hele leven om draait!
Bedenk je ook eens dat een depressie van een ongelovige voor altijd duurt, ook na de dood. Depressie voor een gelovige is echter een speldenprik in de eeuwigheid en dit te weten werkt al verzachtend. Als christen weet je dat achter al die duisternis een onvoorstelbare toekomst wacht bij de Here Jezus waar geen ellende meer bestaat.
“En ik hoorde een luide stem uit de hemel zeggen: Zie, de tent van God is bij de mensen en Hij zal bij hen wonen, en zij zullen Zijn volk zijn, en God Zelf zal bij hen zijn en hun God zijn. En God zal alle tranen van hun ogen afwissen, en de dood zal er niet meer zijn; ook geen rouw, jammerklacht of moeite zal er meer zijn. Want de eerste dingen zijn voorbijgegaan.” Openbaring 21 vers 3 en 4
Is dit het dan? Als ik deze dingen in acht neem kom ik van mijn depressie af? Was het maar waar, elk mens is een uniek wezen die zijn eigen weg te gaan heeft. Toch, een mens gaat ten onder door een gebrek aan kennis volgens de Bijbel en als ik deze dingen eerder had geleerd was ik er misschien minder diep in gevallen.
“De huichelaar richt zijn naaste met zijn mond te gronde, maar door kennis worden de rechtvaardigen gered.”
Spreuken 11 vers 9
Voor de totale genezing van depressies moet je zijn bij de Maker van alles. Want in het licht van ons onderwerp vind ik het opmerkelijk dat onze Here Jezus het volgende over Zichzelf zegt:
“Jezus dan sprak opnieuw tot hen en zei: Ik ben het Licht der wereld; wie Mij volgt, zal beslist niet in de duisternis wandelen, maar zal het licht van het leven hebben”. Johannes 8 vers 12
Ik vind het niet toevallig dat onze Here Jezus Zichzelf “Licht” noemt.
Want is dat niet het enige wat helpt om duisternis te verdrijven?