Ellende

De meest gehoorde klacht van een ongelovige is: “Als er werkelijk een God van liefde is, waarom is er dan zoveel ellende in de wereld?” En dat kun je verwachten van ongelovige mensen natuurlijk, maar waar ik wel een beetje moe van word is als ook christenen dezelfde vraag hebben en daar geen antwoord op hebben. Zij zeggen dan dingen als “Gods wegen zijn ondoorgrondelijk” en “het is een mysterie”. Volgens mij komt dat door een gebrek aan Bijbelkennis en omdat veel mensen in een valse god geloven. En dat is de god van onvoorwaardelijke liefde, die niemand veroordeelt, die geen eisen stelt, die alles vergeeft, die geen belang heeft in onze seksuele voorkeuren, die ons rijk wil maken en ons van allerlei kwalen wil genezen. Als deze “sinterklaas god” jouw god is, dan snap ik dat je weinig begrijpt van het lijden in de wereld.

Zoals altijd met vragen over God kun je dat het beste opzoeken in het boek van God Zelf, u raadt het al, de Bijbel. En al in het derde hoofdstuk van het eerste boek, Genesis, lezen wij dat God de hele aardbodem vervloekte als straf voor de zondeval. Dan in het zevende hoofdstuk lezen we dat God zo goed als de gehele schepping vernietigde door de zondvloed. Later in het Oude Testament gaf God het joodse volk opdracht om complete volken uit te roeien. En Hij stuurt alle mensen die weigeren zich te bekeren voor eeuwig naar de hel. Is God dan toch een wrede God?

Daar is wel het één en ander over te zeggen.
Laten we voor de duidelijkheid vanaf hier de ellende “kwaad” noemen. Ten eerste is er verschil tussen natuurlijk kwaad en menselijk kwaad. Natuurlijk kwaad zijn onder andere rampen, overstromingen, droogtes, ongelukken, allerlei soorten ziektes en ook de dood door ouderdom. Ik denk niet dat God ons direct ziektes geeft maar ze zijn een gevolg van de talloze mutaties in onze lichamen sinds de zondeval. En elke nieuwe generatie heeft meer mutaties dan de vorige, de schepping is echt in verval.

En ik zeg dit met eerbied maar ik denk dat God verantwoordelijk is voor het natuurlijke kwaad. Dit kwaad is een straf voor de zondeval maar dat is niet het enige motief van God volgens mij. Want als alles ons voor de wind ging, hadden wij God dan nog nodig? Kijk naar de verloren zoon. Die kwam pas tot zichzelf en keerde pas terug naar zijn vader toen hij in de aller diepste ellende zat.
Wanneer staan wij stil bij onze eindigheid? Is dat niet meestal pas als we iemand moeten begraven?
En wanneer gaan wij echt vol overgave bidden naar God? Is dat niet pas op het moment als onszelf of een geliefde iets vreselijks overkomt?

Kunnen wij God een moordenaar noemen voor bijvoorbeeld alle mensen die verdronken in de zondvloed? Natuurlijk niet. God kan met ons doen wat Hij wil, Hij is de pottenbakker, wij de klei. Maar wij mogen weten dat Gods motieven altijd goed zijn omdat God Zelf goed is. En de zondvloed en de andere oordelen uit het Oude Testament waren goed op dezelfde manier dat het goed was dat er een einde kwam aan de tweede wereldoorlog.
Het kwaad moet worden gestopt!

Wie zijn wij trouwens om God aan te klagen? Wij die verantwoordelijk zijn voor het menselijke kwaad. Onder het menselijke kwaad vallen onder andere oorlogen, moorden, martelingen, verkrachtingen, diefstallen, ontelbare wreedheden en allerlei soorten pesterijen. Alleen al in de vorige eeuw heeft de mens meer dan honderd miljoen mensen afgeslacht en verminkt in talloze oorlogen. Maar dat valt in het niet vergeleken met de meer dan veertig miljoen baby’s die jaarlijks worden vermoord in de baarmoeder. Dat is op zich genoeg om stil van te worden! En ik heb dit afschuwelijke getal meerdere malen opgezocht omdat ik niet kon geloven dat het echt waar was.

Maar waarom laat God dan toch het menselijk kwaad toe? Buiten Gods onvoorstelbare geduld om, denk ik dat de vrije wil van de mens de belangrijkste reden is.

Ik vind het eigenlijk wel opmerkelijk dat twee uitersten, orthodoxe calvinisten en atheïsten, allebei niet in de vrije wil van de mens geloven. De atheïsten omdat zij niet in een buitenlichamelijke ziel of geest geloven. Zij denken dat al onze gedachten chemische verbindingen in de hersenen zijn. Op die manier bepalen de hersenen hoe de mens reageert. Er is dan ook geen eigen verantwoordelijkheid en geen echte vrije keuze, je bent nu eenmaal zo geboren en een product van de evolutie. Daarom gelooft de wereld wellicht ook niet meer zo in lange gevangenisstraffen, de misdadiger kan er toch eigenlijk niets aan doen.

De theologie van de calvinisten is moeilijk te begrijpen maar over het algemeen  geloven ze  dat er niets kan gebeuren dat tegen de wil van God ingaat. En als de mens een vrije wil zou hebben kan dat betekenen dat de mens in zou kunnen gaan tegen de raadsbesluiten van God en dat is ondenkbaar voor de calvinisten. Zij geloven in de uitverkiezing door God van alle mensen die naar de hemel gaan maar ook, of ze dat nou toegeven of niet, die naar de hel gaan. Mede na het lezen van het volgende vers moet ik dit met grote nadruk afwijzen.

“Jeruzalem, Jeruzalem, u die de profeten doodt en stenigt wie naar u toe gezonden zijn! Hoe vaak heb Ik uw kinderen bijeen willen brengen, op de wijze waarop een hen haar kuikens bijeenbrengt onder haar vleugels; maar u hebt niet gewild!” Mattheüs 23 vers 37

Ik denk dat God in staat is de mens een vrije wil te geven en toch volledig de regie in Handen te houden. Voor mij is het bestaan van de vrije wil nu juist de reden waarom God het kwaad in de wereld toestaat. Want als God alle misdaden zou stoppen vlak voordat ze zouden plaatsvinden, dan zou er geen vrije wil meer zijn.

De Heere vertraagt de belofte niet (zoals sommigen dat als traagheid beschouwen),  maar Hij heeft geduld met ons en wil niet dat enigen verloren gaan, maar dat allen tot bekering komen”.
2 Petrus 3 vers 9

Als er geen vrije wil bestaat had God net zo goed een universum kunnen maken waarin iedereen gered zou worden omdat, zoals wij hierboven hebben gelezen, God niet wil dat er iemand verloren gaat. Maar omdat er wel mensen verloren gaan zegt mij dat er wel een vrije wil is en dat God ons dus een keuze geeft.
Kan God dan geen uitzonderingen maken door bijvoorbeeld de abortussen te stoppen? Afgezien van het feit dat de mensen dan roepen dat God onrechtvaardig is door de andere moorden dan wel toe te laten, is elke beperking van de vrije wil het einde van de vrije wil. Met de vrije wil is het volgens mij alles of niets. Zonder de vrije wil zijn wij niet veel anders dan de dieren en bestaat er ook geen echte liefde. God geeft volgens mij ons de vrije wil om oprecht voor Hem te kiezen omdat opgelegde liefde geen liefde is.

Voor de wereld kan God het toch niet goed doen, als Hij ingrijpt is Hij wreed en als Hij niet ingrijpt is Hij onverschillig of koud. En als u er toch op staat dat God het kwaad van de wereld stopt, bedenk dan eens, zult u het overleven als God dat echt zou doen?
En voor allen die zo verontwaardigd zijn over het leed in de wereld, wat doet u ertegen? Verkoopt u bijvoorbeeld alles wat u heeft om het de armen te geven? Het is makkelijk God of iemand anders een standaard voor te houden waar u zelf niet aan hoeft te voldoen.
En het is maar goed dat ik God niet ben want dan waren er niet veel mensen meer over! Door het enorme geduld van God duurt het vaak honderden jaren voordat Hij ingrijpt. Er is echt wel wat aan de hand als God dat dan toch doet.

En stuurt God mensen zomaar naar de hel?
Ik denk dat onze Heer er nu juist alles aan heeft gedaan om dat te voorkomen. Een mens met een vrije wil is zelf verantwoordelijk voor waar hij terecht komt als hij het aanbod van God niet accepteert.

Bedenk ook dat deze wereld met al zijn ellende slechts een tijdelijke toestand is. Wij moeten hier doorheen zodat duidelijk wordt wie de hemelburgers zijn. En wat ook onvoorstelbaar is, God Zelf is hier ook doorheen gegaan in de gedaante van de Here Jezus Christus. Als er Iemand is die weet wat lijden is dan is het wel onze Heer. Hij is vernederd, bespot, gemarteld en uiteindelijk op één van de meest gruwelijke manieren gedood. Hij kent onze noden en ons verdriet omdat Hij het Zelf heeft ervaren.

Dit is wederom een voorbeeld van lijden voor ons bestwil! Wetende wat Hij moest doormaken vanaf de grondlegging der wereld is onze onvoorstelbare liefdevolle Schepper er toch mee doorgegaan. De reden daarvoor kan alleen maar zijn omdat Hij weet hoe geweldig prachtig het allemaal afloopt.

Als ik al deze dingen op mij in laat werken kan ik mij geen grotere God voorstellen!